Het gesprek op voeten

21 juni 2016

wat is deep democracy1Laatste update: 21 juni 2019

In dit blog leg ik je graag uit wat een Gesprek op Voeten is, wanneer je het inzet en wat je eraan hebt. Ik deel enkele voorbeelden uit mijn praktijk van verschillende Gesprekken op Voeten, zodat je er wat beeld bij krijgt.

Wat is een Gesprek op Voeten?

Het Gesprek op Voeten is een interactieve dialoogtechniek die ingezet kan worden:

  • Als Check-In, de start van een bijeenkomst.
  • Om een dialoog/gesprek/brainstorm te voeren.
  • Als besluitvormend gesprek.
  • Bij grote groepen (themadag)
  • Als Check-Uit, afronding van een bijeenkomst.

 

Het Gesprek op Voeten is eigenlijk een gewoon gesprek maar dan voer je dit al rondlopend door de ruimte. Er is altijd een thema of een onderwerp, vervat in een stelling of uitspraak. De facilitator licht voorafgaand aan het gesprek de stelling toe. Vervolgens geeft iemand uit de groep een mening over de stelling. Als groepsleden het hiermee eens zijn gaan ze achter deze persoon staan. Vervolgens komt er iemand met een andere mening of iets dat daarop aansluit. Als groepsleden het daarmee eens zijn gaan ze achter deze mening staan. En zo verder. De facilitator gaat bij diegene staan die een mening geeft en vraagt aan de groepsleden wie zich herkent in het statement.

Sandra Bouckaert Deep Democracy: gesprek op voeten 7

Doel van het Gesprek op Voeten

Je kan dit gesprek inzetten als:

  • ijsbreker.
  • je veel verschillende meningen wilt horen.
  • energizer.
  • je de bestaande hiërarchie wilt doorbreken.
  • er veel onduidelijkheid is en je meer duidelijkheid wil.
  • het nodig is dat mening kracht bijgezet kunnen worden en meningen helder gemaakt kunnen worden.
  • je een besluit wilt nemen.
  • kennismaking.
  • creatief denkproces voor innovatie.
  • evaluatie van een training of project.

Het Gesprek op Voeten kan  heel lichtvoetig zijn, en een speels karakter hebben. Het is uitstekend geschikt voor teambuilding of aan de start van een conferentie waar niemand elkaar kent. Het kan ook lastige onderwerpen of thema’s gemakkelijker bespreekbaar maken. Als je het gebruikt om gevoelige issues die emotioneel zijn te bespreken dan werk je in het onbewuste van de groep. Als we dit doen maken we vooraf spelregels om het veilig te maken. Deze spelregels zijn:

  • Niemand heeft monopolie op de waarheid.
  • We gaan hiervan leren en geven elkaar hierin de ruimte.
  • We doen dit niet om te winnen of te verliezen maar om het thema gezamenlijk te verdiepen.

De groep kan hier nog aanvullende spelregels aan toevoegen.

Wat levert een Deep Democracy dialoog (op voeten) op?

  • Door te dialogeren zijn we in staat om in ons hoofd een ‘remix’ te maken van hetgeen we waarnemen en ervaren in de buitenwereld. We interpreteren, geven waarde en gewicht, prioriteren, ordenen en selecteren. Door deze nieuwe betekenisgeving en rangschikking, zijn we in staat om ervaringen en informatie te verwerken. Dit maakt dat we complexe zaken kunnen leren begrijpen.
  • We oefenen door dialogeren ons vermogen tot flexibiliteit en dialectisch denken; we kijken vanuit verschillende gezichtspunten naar een probleem, waardoor we ‘leren positie te nemen zonder door de positie gebonden te zijn’.
  • Dit proces vindt in samenspraak met anderen plaats. Door actief en empathisch te luisteren, naar onze eigen woorden en naar die van anderen en hierop te reflecteren, bereiken we een dieper niveau van luisteren: we luisteren niet meer oppervlakkig maar generatief: er ontstaat ruimte waarin nieuwe ideeën ontstaan. Dit luisteren stelt ons in staat om innovatief te denken.
  • We krijgen informatie die we zonder dialoog niet zouden hebben, op basis waarvan we kwalitatieve besluiten kunnen nemen.
  • Als je het als besluitvormende methode inzet kun je op deze manier meerdere besluiten nemen met een grotere groep.

Sandra Bouckaert Deep Democracy: Gesprek op voeten 3

Voorbeelden uit de praktijk

Een zelfsturend team bij een kennisorganisatie

Dit team voert een Gesprek op Voeten over de manier waarop ze hun 10 minuten stand-up vergaderingen houden. De leden van de groep delen hun ervaringen met de stand-up vergaderingen. Al snel blijkt dat het thema verbonden is met dieper gelegen emoties.

Enkele groepsleden hebben het gevoel dat ze hun verhaal niet kwijt kunnen in de stand-ups en zijn zich hier erg eenzaam door gaan voelen. Verder wordt geconstateerd dat thema’s die verdere uitwerking behoeven niet handig zijn om in de stand-up te delen.

De teamleden  merken dat het elkaar tips geven en helpen niet uit de verf komt, hetgeen wel de bedoeling is. De vragen zijn vaak te complex om elkaar een eenvoudig antwoord te kunnen geven in de stand-up meeting. Na dit Gesprek op Voeten gaan we zitten en begeleid ik een inclusief besluitvormingsproces.

Een zelfsturend team bij een gemeente

In dit team voeren ze een Gesprek op Voeten over hun missie. Binnen de kortste keren ontstaan er twee polariteiten. Twee groepen die tegenover elkaar staan en een andere mening hebben over de missie van het team. We besluiten om over te gaan op een andere gesprekstool: het niet gevoerde Gesprek.

De ene groep gooit eerst al haar ‘pijlen’ naar de groep aan de overkant. Als alle pijlen gegooid zijn draaien we de rollen om en gooit de andere kant haar ‘pijlen’. Na nog een tweede ronde gaan  we zitten en stel ik de vraag: ‘wat heeft je geraakt en wat zegt dat over jou?’ Deze inzichten delen we en vat ik samen.

In een volgende teamsessie organiseren we een Kampvuurgesprek om een gezamenlijk besluit te nemen over de missie van het team.

Een nieuw MT in een ZBO

Zij voeren een Gesprek op Voeten over de rol die het MT vervult voor de MT-leden. Hierin komen alle wensen, verlangens, frustraties en onduidelijkheden aan het licht. De teamleden zijn  heel divers. De één heeft meer behoefte aan structuur, de ander aan een ‘thuisplek’ en een derde wil weer graag meer ‘open space’ om met elkaar van gedachten te wisselen.

Na het Gesprek op Voeten ga ik met hen zitten en begeleid ik een inclusief besluitvormingsproces over hoe ze hun meetings willen inrichten. Ze besluiten een deel van de tijd  gestructureerd te willen vergaderen en een deel van de tijd te willen besteden aan ‘open space’ gesprekken.

Mooie veelzijdige tool

Een Gesprek op Voeten is een interactieve dialoog waarbij je met je voeten laat zien wat je van iets vindt. Het gesprek is in te zetten voor veel verschillende doelen. Het kan speels en licht, als kennismaking bijvoorbeeld, maar het is ook in te zetten om diepere meningsverschillen op te lossen.

Je kunt het gebruiken in combinatie met andere (Deep Democracy) technieken. De manier van dialoog voeren maakt dat we creatiever en dialectischer gaan denken hetgeen behulpzaam is bij het oplossen van complexe vragen.

Wil je een Gesprek op Voeten laten begeleiden door Bouckaert? Dit kan in één dagdeel. Voor groepen vanaf 10 tot 120 personen. Als je interesse hebt stuur me een mailtje.