Er kunnen allerlei omstandigheden zijn waardoor jij als bevlogen professional je werk dat je zo graag doet, niet meer goed kan doen. De moed kan je in de schoenen zakken….. Ik stel je graag voor aan een cameraploeg die ons laat zien welke eigenschappen je nodig hebt om hier verandering in te brengen.
Misschien werk je in een verwaarloosde organisatie, heb je te maken met ontspoord leiderschap, een verstikkende bureaucratie, worden er collega’s gepest of geïntimideerd, is de werkdruk te hoog, zijn werksfeer of -omstandigheden slecht. De dagen kosten je energie en je motivatie en je vertrouwen lopen deuken op.
Chasing Coral
Enkele dagen geleden zag ik de documentaire Chasing Coral. Deze Netflix-film over de koraalriffen die verdwijnen door de opwarming van de oceanen raakte me. Ten eerst natuurlijk het feit dat koraalriffen in een razendsnel tempo afsterven. Maar ook werd ik getroffen door de passie, de moed, het doorzettingsvermogen en de creativiteit waarmee deze ploeg de film maakte. Ze ze legden het proces van het sterven van de koraalriffen vast in beeld. Iets wat tot dan toe onmogelijk leek.
Wist je dat 35 % van de koraalriffen van de Great Barrier Rief in Australië al dood is? En dat er, als we zo doorgaan over 30 jaar, helemaal geen koraalriffen meer zijn? Veel mensen weten niet wat zich onder de zeespiegel afspeelt. Laat staan dat ze weten hoe snel koraal verdwijnt, welke ecosystemen hiermee nooit meer terugkomen en wat voor gevolgen dit heeft voor de visserij, het toerisme en de werkgelegenheid. En uiteindelijk voor de voedselvoorziening van één miljard mensen in Azië die afhankelijk zijn van de visserij uit de koraalriffen.
Ik moet bekennen: ik wist dat de koraalriffen bedreigt worden, maar dat het zó erg is… Bekijk hier de trailer van Chasing Coral:
Onder de organisatiewaterlijn
Wat zich onder water afspeelt, blijft buiten beeld. Denk ook aan een ijsberg waarvan je alleen het topje ziet. Zo werkt het ook binnen organisaties. De mensen die er werken, weten ook niet wat zich allemaal onder de organisatiewaterlijn afspeelt. Hoeveel mensen al gedemotiveerd zijn, een andere baan aan het zoeken zijn of op het randje van een burn-out staan.
De manier waarop regisseur Jeff Orlowski en zijn team de film maakten, wil ik graag als voorbeeld gebruiken voor hoe je zieke situaties in je organisatie kunt aanpakken en welke eigenschappen je hiervoor nodig hebt. Als je enige invloed hebt, is het de moeite waard om inspiratie uit de filmploeg van Jeff Orlowski te halen.
Race tegen de klok
Richard Vevers, onderwater fotograaf en leider van de crew, werkte vóór dit project in de reclamewereld en wist daardoor veel van marketing. Hij besefte dat er maar één manier was om het probleem onder de aandacht te brengen: het publiek letterlijk meenemen naar de koraalriffen en ze laten zien wat er aan de hand is. De filmploeg begon aan een onmogelijke opdracht: een race tegen de klok om in filmbeelden te laten zien in welk rap tempo het koraal verbleekt. Het koraal wordt eerst wit en daarna bruin en verpulvert tot slot.
De crew maakten waterdichte camera’s die met een onderwater computer verbonden waren zodat alle beelden konden werden opgeslagen. Dat was al een hele klus om dat voor elkaar te krijgen. Na enkele maanden haalden ze de camera’s op. Jammer genoeg bleek: hoe ouder de opnames, hoe onscherper de beelden waren. Daardoor waren alle opnames waardeloos. Ondanks de enorme teleurstelling – en nog een mislukte poging – gingen ze door. We kunnen hier een aantal dingen uit leren.
1. Houd contact met de passie
Ook al lijkt het onbegonnen werk en onmogelijk om in je organisatie iets te veranderen, als je contact kunt houden met de passie voor je vak, kun je tegenslagen aan. In de documentaire zie je hoe gepassioneerd de duikers zijn. Een van hen dook al om koralen te bestuderen toen hij een kind was en las alles wat Charlie Veron, de eerste koraalwetenschapper, publiceerde. Hij vond het vreselijk wat hij op de oceaanbodem vond maar ging door tot de klus geklaard was.
Wat we hiervan kunnen leren:
Verontwaardiging en realistisch idealisme kunnen jouw brandstof zijn om aan de kaak te blijven stellen wat er in jouw organisatie gebeurt.
2. Creativiteit
Toen bleek dat het eerste plan met de onderwatercamera’s niet werkte, bedachten ze een ander plan. Ze hadden nog maar weinig tijd omdat ze wisten dat het koraal snel zou afsterven. Ze besloten ze op verschillende plekken in de wereld zelf te gaan duiken om met camera’s het verbleken vast te leggen. Dat was heel veel en heel zwaar werk. Ze moesten handmatig filmen, dus lang onder water blijven, en soms verwondden ze zich aan de rotsen door de sterkte stroming. Ze raakten uitgeput en het was emotioneel zwaar om hele grote oppervlakten koraal in een paar maanden te zien sterven.
Wat we hiervan kunnen leren:
Trial en error is belangrijk. Veranderen is vaak een kwestie van steeds maar weer proberen, flexibel zijn en het over een andere boeg gooien, reflecteren op je strategie en deze herzien. Realiseer je daarbij dat er geen quick fixes zijn. Het helpt enorm als je dit niet alleen hoeft te doen maar steun hebt van anderen die met je meedenken en helpen. Denk aan teamleden, of mensen met invloed in de organisatie, mensen waar naar geluisterd wordt of die een belangrijk netwerk hebben in en buiten de organisatie.
3. Doorzettingsvermogen
De filmmakers hadden sowieso een mission impossible: de opwarming van de aarde hou je niet tegen met een documentaire. Toch geloofden ze in de zin van hun onderneming.
Wat we hiervan kunnen leren:
Als je iets wilt veranderen binnen je organisatie, weet je niet of het gaat lukken. Ook niet als je een invloedrijke positie hebt of iemand bent naar wie veel mensen luisteren. Er kunnen allerlei belangen zijn waardoor jouw acties worden ondermijnd, vertraagd of gesaboteerd. Denk bijvoorbeeld aan de aangiftes van de soldaten van het bataljon in Schaarsbergen. Het OM heeft volgens de Volkskrant geen strafrechtelijk onderzoek ingesteld omdat de soldaten geen verklaringen hebben afgelegd. Volgens de soldaten mochten ze geen verklaring afleggen omdat ze van Defensie niet over de incidenten mochten praten.
Weet ook dat verandering niet altijd meteen zichtbaar is. Het kan een lange tijd duren voordat er een omslagpunt komt of voordat het ‘tipping point’ bereikt is.
4. Moed en standvastigheid
Zonder deze twee eigenschappen was de film er nooit gekomen. Tegenslagen verduren en de moed niet opgeven, daar ging het om.
Wat we hiervan kunnen leren:
Als je de rol van klokkenluider hebt, kun je in een gewetensconflict komen: bescherm je de vertrouwelijke informatie van de organisatie of ga je de geheimhoudingsplicht schenden voor de goede zaak? Als je voor dat laatste kiest, realiseer je dan dat de prijs hoog kan zijn. Want ook al hebben sommige organisaties tegenwoordig een klokkenluidersregeling, je hoort nog steeds verhalen van klokkenluiders die in een caravan op een camping eindigen zonder geld. En van mensen die verdacht gemaakt, gecriminaliseerd en bespeeld worden.
Zorg in ieder geval dat je realistisch bent over het slagingspercentage van je acties, de mogelijke gevolgen voor jou en je collega’s en overweeg eerst of je deze weg in wilt slaan. Laat je juridisch bijstaan door iemand van buiten de organisatie, zorg dat je de feiten op een rij hebt, een gedegen plan hebt en een plan B (en liefst ook nog een plan C!).
Weet waarom je in actie komt
Cultuur veranderen kan soms heel lastig zijn. Zeker als de cultuur al jaren verankert ligt in de organisatie. Het doorvoeren van een verandering kan daarvoor bijna een mission impossible lijken. Dat dat niet betekent dat je geen poging moet doen, laat deze cameraploeg zien. Tegelijk laat de crew ook zien dat je wel over de nodige creativiteit moet beschikken, een standvastige doorzetter moet zijn. En misschien nog wel het belangrijkste: contact moet houden met je passie. Dus dat je heel goed weet waarom je in actie komt.
Met welke eigenschappen zit het bij jou wel goed en aan welke eigenschappen kan je nog werken? Laat het me hieronder weten in een reactie!
Bijna met alles