Dit is een gastblog van Kimberley Wetsteijn.
Genegeerd worden tijdens een vergadering, als je überhaupt al toegevoegd wordt aan Teams. Ook met het thuiswerken gaat pesten op de werkvloer door, maar dan online. Tessa kreeg zoveel nare berichtjes van haar collega’s dat ze er ziek van werd. “Het ging van kwaad tot erger.”
Wat is pesten op de werkvloer?
Pesten op de werkvloer omvat alle vormen van intimiderend en negatief gedrag, zoals treiteren, kleineren of buitensluiten, die vaak herhaaldelijk voorkomen. Tegenwoordig kan dit zelfs online plaatsvinden, bijvoorbeeld via berichtjes in de vrije tijd van de werknemer.
‘Het komt je huiskamer in’
Dat het allemaal online was, maakte het voor haar nog erger. “Ze komen dan heel dichtbij, echt je huiskamer in”, zegt Tessa. “Dat is het nare van internet, je bent altijd bereikbaar. Mijn collega’s stuurden veel berichten achter elkaar, en in mijn vrije tijd.”
200-300 mensen plegen zelfmoord door pesten op de werkvloer.. (!)
27% van de leidinggevenden is zelf weleens gepest in zijn loopbaan
26% van de werknemers is zelf weleens gepest in zijn loopbaan
10% van de leidinggevenden heeft zelf weleens gepest
18% van de werknemers heeft zelf weleens gepest
55% van de leidinggevenden heeft meegemaakt dat andere collega’s worden gepest. (!)
44 % van de werknemers heeft meegemaakt dat andere collega’s worden gepest.
Dit tweede kwartaal wil ik iets meer aandacht geven aan de grensoverschrijdende gedragingen op de werkvloer in de nieuwsbrief. Ook met de kennis die we nu hebben over dat het pesten, de discriminatie, de seksuele intimidatie etc. ook digitaal door worden gezet.
Pesten op de werkvloer aanpakken: tips voor verschillende situaties
Pesten op de werkvloer is er helaas altijd al geweest, nu in tijden met thuiswerken betekent het niet dat dit niet meer gebeurt. In sommige situaties blijkt het helaas zelfs erger door de ‘vage’ grens tussen werk en privé. Graag geef ik extra tips en tricks om pesten, maar ook andere vormen van grensoverschrijdend gedrag tegen te gaan. Zowel voor jou als slachtoffer, als collega die het waarneemt en als organisatie hoe ermee om te gaan.
Wat te doen tegen pesten op de werkvloer
Tip 1: Herken de eerste tekenen van pesten
Pesten op de werkvloer kan alleen in een vroeg stadium een halt toegeroepen worden als je zelf aandacht hebt voor de eerste tekenen. Pesten op de werkvloer kan in een vroege vorm worden herkend aan bijvoorbeeld:
– Het constante gevoel van angst en onrust, wachtend op (slechte) dingen die gaan gebeuren;
Tip 2: Vraag om uitleg
Wanneer je getreiterd wordt door een collega, betekent dit niet meteen dat met deze collega onmogelijk te praten is. Het vragen om uitleg, op de man af, kan de pester confronteren met zijn gedrag. Wacht een aantal dagen na het laatste pestincident en vraag aan je collega wat hij of zij precies bedoelt met de opmerkingen. Grote kans dat de collega zich ongemakkelijk voelt, met het nodige resultaat. Ga dit gesprek niet aanvallend aan, maar zorg dat je rustig en krachtig bent.
Tip 3: Word niet emotioneel
Pestkoppen nemen genoegen met het emotioneel manipuleren van mensen. Blijf kalm en rationeel om de situatie niet te laten escaleren.
Tip 4: Noem de feiten, niet de emoties
Als jij je wilt uitspreken tegen het pestgedrag van anderen, zorg dan dat je het bij de feiten houdt.
Tip 5: Wees assertief
Hoewel assertief zijn niet altijd even makkelijk is, kan het simpelweg opkomen voor jezelf een belangrijk middel tegen pesten zijn.
Tip 6: Blijf je best doen op het werk
Dit is waarschijnlijk makkelijker gezegd dan gedaan, maar het effect ervan mag niet worden onderschat.
Tip 7: Let op je gezondheid
Hoe moeilijk het ook is om je zowel lichamelijk als geestelijk niet te laten beïnvloeden door het pesten: het is erg belangrijk om gezond te blijven. Zorg voor een gezonde en evenwichtige levensstijl buiten het werk om je te helpen om te gaan met de waanzin op het werk.
Tip 8: Bespreek het met iemand die je vertrouwt
Praten over pestgedrag met iemand die jij vertrouwt is een goede manier om met pestgedrag om te gaan. Privé met familie of vrienden, op het werk met je leidinggevende of de vertrouwenspersoon.
Tip 9: Don’t do: Social media
In deze tijd heeft iedereen de neiging om alles te delen via sociale media, doe dit niet.
Mijn collega wordt gepest
Tip 10: Weet hoe je een gepeste kunt steunen
De gevolgen van pesten kunnen dramatisch zijn. Steun bieden aan een gepeste is daarom erg belangrijk. Dit kan al door zo nu en dan een luisterend oor te bieden.
Tip 11: Grijp in bij het eerste kleine incident
Grijp als collega de kans aan om direct bij het eerste kleine incident in te grijpen. Benoem dat dit kan leiden tot een onveilige werkomgeving.
Tip 12: Communiceer met zo veel mogelijk mensen
Pesten is een groepsgebeuren. Oké, er is een pester, er zijn meelopers en er is een slachtoffer. Maar er is ook een groep, er zijn leidinggevenden, een directeur, er is een HRM, een OR en een vertrouwenspersoon.
Tip 13: Geen geheimen voor elkaar
Een belangrijke voedingsbodem voor pesten op de werkvloer is de aanwezigheid van geheimen. Als er één geheim is, kun je er vergif op innemen dat er meerdere zijn. Onuitgesproken gebeurtenissen houden de open cultuur tegen.
Tip 14: Maak melding van pestgedrag
Al de nodige stappen ondernomen tegen pestgedrag, maar wil dit niet werken? Maak dan in ieder geval melding van het pesten op de werkvloer. Dit kan allereerst binnen je organisatie zelf, bijvoorbeeld bij de leidinggevende, een vertrouwenspersoon of de bedrijfsarts.
Tip 15: Verwacht niet dat de pestkop zal veranderen
Een echte gedragsverandering is moeilijk en het kost veel tijd. Je hebt geen controle over de bereidheid van een pestkop om te accepteren dat hij/ zij een probleem heeft en er aan wil of gaat werken.
In mijn bedrijf wordt gepest
Tip 16: Weet wat de gevolgen zijn
Pesten op het werk heeft ook nadelige gevolgen voor de werkgever, niet alleen voor het slachtoffer en hun collega’s die er getuige van zijn. Naast het verstoren van de werkomgeving en de invloed op het moreel van de werknemers leidt het ook tot verminderde productiviteit en toegenomen ziekteverzuim.
Tip 17: Doe een nulmeting rond pestgedrag
Een nulmeting naar pestgedrag kan veel inzichten geven over pestgedrag binnen een organisatie.
Tip 18: Inventariseer het onderliggende groepsprobleem
De pester aanpakken is (bijna) nooit de oplossing. Sterker nog, men versterkt het pestende systeem door de pester onder druk te zetten. De oplossing ligt in het inventariseren van het groepsprobleem dat dit gedrag veroorzaakt. Dat kan ook een bedrijfsprobleem zijn.
Tip 19: Besteed aandacht aan de teams
Slachtoffers van pesten op het werk geven eenmaal onder medische behandeling bijna altijd aan dat ze meer last hebben gehad van de toekijkende collega’s dan van de dader(s).
Tip 20: Zorg voor duidelijkheid over taken
Ergernis en stress onder collega’s wordt meer dan eens veroorzaakt door onduidelijkheden over taken.
Tip 21: Aandacht in het bedrijfsprotocol
Een extra hoofdstuk in het bedrijfsreglement laten beschrijven welke stappen een werknemer kan zetten om pestgedrag te melden. Op deze manier weten werknemers niet alleen waar ze moeten zijn zodra er pestgedrag ontstaat op de werkvloer, maar straal je als bedrijf ook uit dat je pestgedrag serieus neemt.
Tip 22: Trek een grens
Als leidinggevende of werkgever is het belangrijk om duidelijk te maken wat niet getolereerd wordt binnen het team of de organisatie. Zet dit kracht bij door helder te zijn in wat de consequenties voor werknemers zijn bij ongewenst gedrag.
Tip 23: Creëer psychologische veiligheid
Als er wordt gepest betekent dat in termen van teamontwikkeling dat er sprake is van onvoldoende psychologische veiligheid. Psychologische veiligheid is essentieel voor het werken in teams. Acceptatie van elkaar en van de verschillen tussen teamleden is een voorwaarde.
Tip 24: Laat het thema terugkomen
Het actueel houden van het onderwerp pesten op het werk is erg belangrijk. Bespreek pestgedrag op regelmatige basis, bijvoorbeeld aan de hand van casuïstiekbesprekingen in teambesprekingen.
Pesten op de werkvloer voorbeelden en praktische stappen
Het actueel houden van het thema pesten is essentieel. Dit is geen probleem dat vanzelf verdwijnt; een veilige en integere werkplek begint bij een open cultuur waarin iedereen zich veilig voelt om gedrag bespreekbaar te maken. Praat met elkaar, vraag hoe het daadwerkelijk met iemand gaat, spreek elkaar aan op gedrag, uitspraken en behoud een open werkcultuur. Een plek waar een ieder recht op heeft, een veilig en integere werkplek, dit begint bij jou !
Mocht je vragen hebben omtrent een van deze onderwerpen of mocht je er zelf mee te maken hebben, schroom niet om contact op te nemen met de vertrouwenspersoon. Alleen je hart luchten en het van je afzetten kan al meer adem ruimte geven.